Vào năm 1991, trang web đầu tiên trên internet được ra đời bởi Tim Berners – Lee và World Wide Web đã ra đời. Tim Berners – Lee đã dùng HTML để viết nên các trang web và điều này giúp cho ông có thể chia sẻ dữ liệu với các nhà khoa học nội bộ. Bài viết này Mona SEO sẽ cùng nhau tìm hiểu khái niệm của HTML và toàn bộ những nội dung liên quan đến thẻ HTML.
Mục lục
HTML là gì?
HTML là từ viết tắt của cụm tiếng Anh Hypertext Markup Language, là sự kết hợp của Hypertext và Markup, hay còn gọi là ngôn ngữ siêu văn bản. HTML có chức năng hỗ trợ giúp cho người dùng xây dựng và cấu trúc các phần trong trang web hoặc ứng dụng, thường sẽ được sử dụng trong phân chia các đoạn văn, Heading, Link, blockquotes,…
Lịch sử hình thành của HTML
Cha đẻ của HTML chính là Tim Berners Lee – nhà vật lý học, là người nghĩ ra ý tưởng dựa vào hệ thống hypertext trên nền internet. Đến năm 1991, xuất bản phiên bản đầu tiên của HTML bao gồm 18 tag HTML. Sau đó thì trong năm 1998, HTML phiên bản 4.01 ra đời. Năm 2000, những phiên bản được thay thế bằng XHTML và năm 2014, HTML đã được nâng cấp lên HTML5 với sự cải tiến rõ rệt.
Cách thức hoạt động của HTML
Dấu hiệu để nhận biết HTML documents chính là files có kết thúc đuôi là .html hoặc là htm và có thể xem nhờ vào việc sử dụng bất kỳ trình duyệt web nào, chẳng hạn như Safari, Google chrome, Microsoft edge,… Những trình duyệt sẽ đọc được files HTML và xuất bản nội dung lên trên internet, tại đây người dùng sẽ hoàn toàn dễ dàng đọc được nó.
Trên thực tế, một trang web chứa nhiều trang web HTML, chẳng hạn như trang chủ, trang giới thiệu, trang liên hệ, v.v. đều có HTML riêng. Cụ thể, mỗi trang HTML chứa một loạt các thẻ (hay còn gọi là elements), được hiểu là các phần tử tạo nên mỗi khối của trang web.
Các HTML elements sẽ tạo thành cấu trúc cây thư mục là section, paragraph, heading và các khối nội dung khác. Những HTML elements đều có tag mở và tag đóng, có cấu trúc <tag></tag>.
Phân tích ưu và nhược điểm của HTML
Ưu điểm
- HTML đã ra đời từ rất lâu, do đó HTML có nguồn tài nguyên khổng lồ, hỗ trợ một cộng đồng người dùng lớn. Ngoài ra, cộng đồng HTML ngày càng phát triển trên thế giới.
- Mã nguồn của HTML là mã nguồn mở, vì thế người dùng có thể sử dụng hoàn toàn miễn phí.
- Được sử dụng và được sử dụng ở các trình duyệt được nhiều người dùng ưa chuộng hiện nay như Internet Explorer, Chrome, FireFox, Cốc cốc,…
- Học và tìm hiểu HTML đơn giản nên người học sẽ dễ dàng nắm được các kiến thức và vận dụng trong xây dựng trang web căn bạn.
- HTML được quy định tuân theo một tiêu chuẩn nhất định nên việc markup sẽ trở nên gọn gàng, đồng nhất bởi vì HTML được vận hành bởi World Wide Web Consortium (W3C).
- Được thực hiện dễ dàng bởi vì thẻ HTML được tích hợp nhiều ngôn ngữ khác nhau như là PHP, Java, NodeJs, Ruby,… Điều này sẽ giúp tạo thành một website hoàn chỉnh với nhiều tính năng.
Nhược điểm
- Khuyết điểm lớn nhất của HTML đó chính là chỉ có thể web tĩnh, web tĩnh có thể hiểu là các trang web chỉ hiện thông tin mà không có sự tương tác cho người dùng. Do vậy, khi xây dựng tính năng động hoặc xây dựng hệ thống website có sự tương tác với người dùng, lập trình viên cần phải dùng thêm JavaScript hoặc là ngôn ngữ backend của bên thứ ba.
- Thường sẽ chỉ có thể thực thi những thứ logic và cấu trúc nhất định, HTML không có khả năng tạo sự khác biệt và mới mẻ.
- Một vài trình duyệt vẫn còn chậm trong viết hỗ trợ các phiên bản mới của HTML, đặc biệt là HTML5.
- Một số trình duyệt không thể render các tag mới trong HTML5.
Vai trò quan trọng của thẻ HTML trong lập trình website
Như đã nhắc đến ở phía trên, HTML được sinh ra để tạo nên các trang web với các mẫu thông tin được trình bày trên World Wide Web. Tuy vậy điều đó không có nghĩa là chỉ cần sử dụng HTML là có thể tạo ra được một website mà nó chỉ giữ một vai trò một phần trong giai đoạn thiết kế và lập trình mà thôi.
HTML nắm giữ vai trò như một khung xương của web, và các thành phần còn lại như là để đắp nặn và xây dựng nên một trang web hiệu quả và tương tác hơn. Vì vậy, dù với bất cứ ngôn ngữ lập trình thuộc thể loại nào thì để dữ liệu được xử lý và hiển thị trên trình duyệt web vẫn phải cần đến HTML.
Thực tế, nếu thiếu HTML thì không thể hiển thị ra một trang web nhưng nếu như chỉ có HTML thì ta vẫn có thể tạo ra một trang web tĩnh đơn giản. Chính vì vậy, HTML có vai trò vô cùng quan trọng và là một thành phần không thể thiếu trong bất kỳ một website nào.
Một số thuật ngữ HTML thông dụng nhất
HTML tag
Tags được biết đến như là một element được bao quanh bởi các dấu ngoặc < >, điều này sẽ tạo ra các thẻ. Ví dụ thẻ mở là dấu hiệu nhận biết cho sự bắt đầu của một Element (ví dụ: <div>). Thẻ đóng sẽ được đánh dấu vào cuối của một Element, thẻ đóng có hình thức là dấu ngoặc nhỏ + dấu chéo + dấu ngoặc lớn (ví dụ: </div>). Ở giữa thẻ mở và thẻ đóng chính sẽ là nội dung của Element.
HTML document
Loại files được kết thúc với đuôi .html hay .htm. Bạn có thể xem chúng bằng cách dùng bất cứ trình duyệt web nào (như Google Chrome, Safari, hay Mozilla Firefox). Trình duyệt đọc những files này và xuất bản nội dung lên internet sao cho người đọc có thể xem được nó.
HTML attribute
Attributes được biết đến như là thuộc tính được dùng để cung cấp các thông bổ sung cho một Element. Những Attributes bao gồm tên và giá trị, được xác định sau tên của một thành phần và xuất hiện trong thẻ mở. Định dạng của Attributes sẽ như sau: tên thuộc tính + dấu bằng + giá trị thuộc tính được trích dẫn.
HTML Elements
Elements được hiểu chính là các chỉ định dùng để xác định nội dung, đối tượng trong website. Ở trong tệp HTML, Elements được bao quanh và xác định bằng dấu ngoặc <>. Cụ thể, các yếu tố thường được sử dụng phổ biến như đoạn văn <p>, các cấp độ tiêu đề từ <h1> cho đến <h6>, danh sách sẽ tiếp tục bao gồm <a>, <span>, <strong> hay <em>,…
Bố cục của HTML
Về cơ bản thì cấu trúc của HTML thường sẽ có ba phần:
- Phần khai báo chuẩn có cấu trúc là <!Doctype>: Phần này làm cho người dùng biết được trình duyệt đang sử dụng hiện đang dùng phiên bản HTML nào. Trên trang web hiện tại đang rất nhiều loại HTML khác nhau và mỗi trình duyệt chỉ một loại HTML nhất định.
- Phần tiêu đề: Đây là phần khai báo ban đầu, khai báo về về meta, little, javascript, css,… Phần này có cấu trúc bắt đầu bằng thẻ <head> và sẽ kết thúc bằng thẻ <head>. Đây chính là phần chứa tiêu đề và tiêu đề được hiển thị trên thanh điều hướng của trang web. Cụ thể thì tiêu đề là phần nội dung nằm giữa cặp thẻ <title> và </title>. Ngoài ra phần tiêu đề còn chứa các khai báo có thông tin nhằm phục vụ SEO.
- Phần thân: Phần này sẽ bao gồm nội dung của trang web, là nơi hiển thị nội dung của trang web. Phần này nằm ở phía sau tiêu đề, bao gồm các thông tin mà bạn muốn hiển thị trên trang web bao gồm văn bản, hình ảnh và các liên kết. Phần thân sẽ bắt đầu bằng thẻ <body> và kết thúc bằng thẻ </body>.
- Thẻ cặp nằm ở ngoài cùng, cả phần tiêu đề và phần thân đều phải nằm trong cặp thẻ <html> và </html>. Đây là cặp thẻ nằm ở ngoài cùng, cặp thẻ này có nhiệm vụ bao hết toàn bộ nội dung của trang web lại.
Những tag được sử dụng thường xuyên trong HTML
- .html
- head
- title
- body
- h1, h2, h3, h4, h5, h6
- div
- p
- a
- table
- li
- …..
Điểm khác nhau giữa HTML và HTML5
| Chỉ tiêu so sánh | HTML | HTML5 |
| Definition | Được gọi là Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản, được người ta dùng để phát triển website. | HTML5 hiện đang là phiên bản mới nhất của HTML với những chức năng mới. Điểm nổi bật chính là markup, yếu tố cốt lõi để giúp tương tác với công nghệ web, hỗ trợ cho việc cấu trúc và trình bày nội dung. |
| Multimedia Support | Phiên bản HTML không bao gồm chức năng hỗ trợ video và âm thanh. | Được cải tiến hơn nhiều so với HTML, đã được tích hợp các chức năng hỗ trợ video, âm thanh. |
| Geographical Support | Trợ giúp trong việc theo dõi vị trí người dùng. Tuy vậy, việc theo dõi vị trí người dùng sẽ khó khăn nếu như sử dụng thiết bị di động. | HTML5 hiện nay đang sử dụng Javascript Geolocation API với mục đích theo dõi vị trí của tất cả người truy cập website. |
| Storage | Vẫn còn đang sử dụng bộ nhớ cache của trình duyệt để làm bộ nhớ tạm thời. | Có nhiều tùy chọn hơn so nhiều với HTML để mà lưu trữ, có thể kể đến như SQL database, Application cache, Web storage. Ngoài ra, có thể chạy JS trên nền JS API sẵn có. |
| Communication | Trong HTML do không có hỗ trợ Web Socket, Giao tiếp giữa Client và Server bằng Streaming là Long Polling. | Trong HTML5, có được sự hỗ trợ Web Socket, do đó có thể giao tiếp song song giữa Server và Client. |
| Browser compatibility | Đã ra đời và tồn tại trong một khoảng thời gian dài, do vậy HTML tương thích với tất cả các trình duyệt. | Là phiên bản mới, do vậy có nhiều thẻ mới và một số thẻ cũng đã bỏ đi. Vì vậy, chỉ có một số trình duyệt hỗ trợ cho HTML5. |
| Graphics Support | Để làm đồ họa vector cần phải nhờ đến sự hỗ trợ của Adobe Flash, Silverlight, VML … | Nhận được sự hỗ trợ của Canvas và SVG, đồ họa vector luôn được hỗ trợ. |
| Threading | Giao diện trình duyệt tương tác với người dùng và Javascript xảy ra trong cùng một luồng, dẫn đến hiệu suất website giảm. | Trong HTML5, với JavaScript Web Worker API, Giao diện trình duyệt và Javascript được phép chạy ở trên nhiều luồng khác nhau. |
| Error Handling | Chưa cập nhật chức năng xử lý những lỗi sai cú pháp, sai chính tả và các lỗi khác. | Đã cập nhật được chức năng chỉnh sửa lỗi sai, như cú pháp không chính xác và các lỗi khác. |
Mối liên hệ giữa HTML, CSS và JavaScript
HTML hay còn được gọi là ngôn ngữ đánh siêu văn bản, là ngôn ngữ được dùng cho dữ liệu trên trang web, có chức năng xác định ý nghĩa, cấu trúc và mục đích của một tài liệu nào đó.
Cùng với đó, CCS hay còn được gọi là ngôn ngữ tạo phong cách cho trang web, là ngôn ngữ lập trình quy định những thành phần của HTML trên trang web sẽ xuất hiện với các font chữ như thế nào.
JavaScript có tác dụng trong việc chuyển website tĩnh sang động, tạo tương tác nhằm cải tạo hiệu suất máy chủ và nâng cao trải nghiệm người dùng. JavaScript được dùng rộng rãi cùng với HTML và CSS khi thiết kế web động.
Sự kết hợp giữa HTML, CSS và JavaScript để tạo ra một website hoàn chỉnh. Cụ thể:
- Trong việc xây dựng website, HTML có chức năng cấu tạo và cấu trúc dạng văn bản, xây dựng giao diện và cấu trúc cho phần nội dung trên website. Hay nói một cách đơn giản dễ hiểu, tệp HTML chứa cấu trúc chính của trang đó.
- CCS đóng giữ vai trò trong việc thiết kế, xây dựng background, xây dựng hệ thống màu sắc và hiệu ứng cho website.
- JavaScript có chức năng và nhiệm vụ trong việc tạo ra những chức năng động trên website, như thư viện hình ảnh, pop-up, slider,… Là nhân tố quyết định điều gì sẽ xảy ra mỗi khi người dùng nhấp vài, di chuyển chuột. Có thể hiểu tệp JavaScript xác định sự tương tác và những yếu tố động trên website.
Các phần mềm lập trình HTML được sử dụng nhiều nhất.
Ngày nay, có rất nhiều phần mềm ra đời dùng để lập trình HTML. Việc lựa chọn một phần mềm phù hợp với trang website của bạn là điều hết sức cần thiết. Dưới đây, Mona SEO sẽ cùng tìm hiểu về 4 phần mềm phổ biến được sử dụng.
Phần mềm Notepad ++
Phần mềm Notepad++ là phần mềm miễn phí được nhiều người ưa chuộng vớ ưu điểm của nó chính là tạo ra môi trường lập trình nhỏ gọn, tiện lợi đi kèm với nhiều tiện ích giúp người dùng tối ưu hóa trong xây dựng website, phần mềm. Hiện tại, phần mềm NotePad++ đã hỗ trợ được nhiều loại ngôn ngữ lập trình khác nhau như: PHP, CSS, C++, Java, C#, XML, HTML, Pascal,…
Phần mềm Sublime Text
Sublime Text là phần mềm viết code ra mắt từ năm 2008, bởi Jon Skinner. Sublime Text được tạo ra dựa theo ngôn ngữ như Python, C++. Lợi thế của phần mềm là editor hiệu quả, giúp cho lập trình viên tiết kiệm nhiều thời gian với hệ thống plugin có sẵn. Hiện Sublime Text đã có phiên bản mới nhất là Sublime Text 3 với nhiều tính năng nổi trội, được nhiều người ưa chuộng sử dụng.
Phần mềm PHP Designer
PHP Designer được phát triển và được ra mắt vào năm 1998 bởi Michael Pham. Hiện nay, PHPDesigner được nhiều người lập trình viên biết đến, ưa chuộng và phổ biến tại 200 quốc gia trên thế giới. Giao diện của phần mềm này thường sẽ đơn giản, dễ sử dụng, phù hợp cho thiết kế website giới thiệu công ty. Ngoài ra, phần mềm này còn có thể hỗ trợ đa ngôn ngữ.
Phần mềm Dreamweaver
Đây là một phần mềm được sử dụng nhiều trong trường học, dùng để giảng dạy cho sinh viên trong môn lập trình. Phần mềm có thiết kế chuyên nghiệp và có đầy đủ những tính năng cần thiết cho lập trình viên viết code web, phần mềm hay ứng dụng.
Ngoài ra, phần mềm này có nhiều tiện ích với các thao tác sử dụng dễ dàng. Phần mềm Dreamweaver tương thích với đa dạng các ngôn ngữ lập trình khác nhau.
Tổng kết
Bài viết trên MonaSEO đã chia sẻ đến cho bạn biết kiến thức HTML là gì? Và những nội dung khác liên quan đến HTML. Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp bạn đọc có thêm kiến thức HTML và có thể ứng dụng nó vào trong công việc và cuộc sống.
